Wydawca treści Wydawca treści

Rezerwaty przyrody

Rezerwaty to wydzielone obszary o szczególnych wartościach przyrodniczych, zachowane w stanie naturalnym lub mało zmienionym. Ogranicza się tam gospodarkę leśną. Spośród 1441 rezerwatów, które mamy obecnie w Polsce, 671 to rezerwaty leśne o łącznej powierzchni ponad 61 tys. ha. Rezerwaty stanowią 1,6 proc. powierzchni lasów zarządzanych przez LP.

Na terenie Nadleśnictwa Szprotawa znajdują się dwa rezerwaty przyrody o łącznej powierzchni 208,43 ha – „Buczyna Szprotawska" oraz „Annabrzeskie Wąwozy".

Rezerwat przyrody „Buczyna Szprotawska"
Rok utworzenia: 1965r.
Powierzchnia: 152,32 ha

Rezerwat florystyczny „Buczyna Szprotawska" położony jest w województwie lubuskim, w gminie Szprotawa, w okolicach Leszna Dolnego i jest największym rezerwatem przyrody podlegającym RDLP Zielona Góra oraz drugim co do wielkości na terenie naszego kraju.

Obszar ma na celu ochronę zbiorowisk lasu mieszanego pochodzenia naturalnego, rosnącego w granicach zasięgu buka, posiadającego cechy buczyny karpackiej.

Rosnące w rezerwacie buczyny osiągają przeciętny wiek od 115 do 180 lat, a najstarsze drzewa mają nawet 210 lat. Fot. Jerzy Wilanowski

Poza zajmującymi ok. 85 ha powierzchni buczynami na obszarze rezerwatu występują także lipy tworzące na tym obszarze lite drzewostany. Stanowi to niewątpliwie interesujące zjawisko szczególnie dlatego, że gatunek ten najczęściej występuje w Polsce jedynie jako domieszka w lasach liściastych.

Teren rezerwatu porośnięty jest przez 222 gatunki roślin naczyniowych oraz 44 gatunki drzew i krzewów. Niektóre z nich są rzadkimi przedstawicielami w skali całego kraju, należą do nich między innymi: żywiec kremowy i bulwkowaty, perłówka jednokwiatowa, czerniec gronkowy czy żankiel zwyczajny.

Nie mniej bogaty od świata roślinnego jest świat zwierzęcy, który tworzą różnorodne gatunki ptaków, gadów, ssaków oraz płazów. Gnieździ się tutaj niemal 38 gatunków ptaków, w tym bardzo rzadkie gatunki, takie jak gołąb siniak czy muchołówka mała. Ssaki są reprezentowane przez 15 gatunków, z których najczęściej można spotkać dzika, jelenia, sarnę czy lisa. Obszar zasiedla 5 gatunków płazów, takich jak: ropucha szara, żaba trawna, żaba moczarowa, traszka zwyczajna i traszka grzebieniasta. Z gadów swoją obecność zaznaczają 3 gatunki: padalec, jaszczurki żyworódki i zwinki.

Do najciekawszych gatunków zamieszkujących rezerwat i okoliczne drzewostany należy zaliczyć popielicę, która została wpisana na listę zwierząt chronionych oraz figuruje w polskiej „Czerwonej Księdze Zwierząt".

W Rezerwacie znajduje się ścieżka dydaktyczna „ Popielica" oraz dwa szlaki spacerowe - żółty i czerwony, które umożliwiają szczegółowe poznanie tego niezwykle interesującego obszaru.

Rezerwat przyrody „Annabrzeskie Wąwozy"
Rok utworzenia: 1977r.
Powierzchnia: 56,11 ha

Rezerwat „Annabrzeskie Wąwozy" położony jest w województwie lubuskim, w powiecie nowosolskim, w gminie Bytom Odrzański i swoim zasięgiem obejmuje lasy porastające bogato rozczłonkowaną krawędź doliny Odry w rejonie Wzgórz Dalkowskich. Występuje tu jedno z najwyższych wzniesień pasma - 220 m.n.p.m. Maksymalna deniwelacja w rezerwacie wynosi ok. 60 m.

Rezerwat Przyrody Annabrzeskie Wąwozy. Fot. Jerzy Wilanowski

W wąwozach znajdują się wysięki wód podziemnych i płaty łęgów jesionowych z olszą szarą na czele.

Na terenie rezerwatu występuje 25 gatunków drzew, z których 9 tworzy drzewostany, zalicza się do nich: buk zwyczajny, sosna pospolita, daglezja zielona, dąb szypułkowy i bezszypułkowy, świerk pospolity, brzoza brodawkowata, modrzew europejski i jesion wyniosły.

Na szczycie wysoczyzny i we wschodniej części rezerwatu dominują drzewostany sosnowe i dębowo sosnowe z liczną domieszką brzozy i miejscami buka. Wśród roślin runa można spotkać konwalię majową, marzannę wonną kopytnik pospolity, podrzeń żebrowiec gnieźnik leśny, bluszcz pospolity. Rośliny naczyniowe reprezentowane są z kolei przez 192 gatunki, w tym 39 gatunków drzew i krzewów. Do najcenniejszych okazów należą: paprotnica krucha czy zachyłka trójkątna.

Fauna rezerwatu reprezentowana jest przez 4 gatunki płazów, 2 gatunki gadów, 34 gatunki ptaków oraz 12 gatunków ssaków. Ze ssaków można spotkać tu między innymi: jelenie, sarny czy borsuki, z płazów: ropuchę szarą, żabę drzewną, traszkę zwyczajną, z gadów: padalca i jaszczurkę żywordódkę, a z ptaków: ziębę bogatkę, rudzika, świstunki i sosnówki.

Przez rezerwat przebiega czerwony szlak „Dziadoszan", oraz żółta ścieżka edukacyjna.


Polecane artykuły Polecane artykuły

Powrót

Lasy Nadleśnictwa

Lasy Nadleśnictwa

Nadleśnictwo Szprotawa składa się z dwóch obrębów – Szprotawa i Małomice i zarządza w sumie ponad 19 tys. ha powierzchni. Lesistość obszaru wynosi zaledwie 28,2% i jest najniższa w RDLP Zielona Góra. Na lasy Nadleśnictwa składają się lasy gospodarcze, ochronne i rezerwaty.

Ukształtowanie terenu poszczególnych części Nadleśnictwa w większości się od siebie różni. Obszar obejmujący obręb Szprotawa oraz południową część obrębu Małomice posiada słabo urozmaiconą rzeźbę terenu, z kolei północna część obrębu Małomice charakteryzuje się terenami falistymi (morena czołowa), przybierającymi miejscami formę wzgórz.

Budowa geologiczna

Obszar Nadleśnictwa położony jest w zasięgu zlodowacenia Środkowopolskiego w stadiale mazowiecko-podlaskim. Dominują tu utwory geologiczne, pochodzące z okresu Trzeciorzędu i Czwartorzędu, takie jak: piaski i żwiry wodnolodowcowe, piaski i żwiry rzeczne, a także gliny zwałowe spiaszczone. Miejscami na większych powierzchniach występują lokalnie mady rzeczne – gleby powstałe w wyniku materiału naniesionego przez wodę. Większość powierzchni glebowych zajmują gleby bielicowe i rdzawe. 

Z budową geologiczną oraz glebami, ściśle związany jest świat roślinny i zwierzęcy, który składa się na paletę przeróżnych ekosystemów. 

Rodzaje siedlisk leśnych

Siedliska leśne Nadleśnictwa w większości stanowią lasy mieszane i borowe, a najmniejszą ich część zajmują lasy typu łęgowego oraz olsy. Najpopularniejszym występującym gatunkiem jest sosna, która tworzy ekosystem leśny w ponad 60%. Drugim co do częstości występowania gatunkiem jest dąb, a później olcha.

Rośliny i zwierzęta

Tutejsze lasy bogate są w różne gatunki flory i fauny, niektóre będące pod ścisłą lub częściową ochroną. Wyróżnia się ponad 20 gatunków chronionych roślin i porostów, a wśród nich: wełniankę wąskolistną, łuskiewnik różowy, goryczkę wąskolistna, naparstnicę purpurową, kosaciec żółty, widłak jałowcowaty czy brodaczkę zwyczajną. 

Lasy Nadleśnictwa Szprotawa zamieszkiwane są przez wiele chronionych gatunków zwierząt. - łabędź krzykliwy. Fot. Jerzy Wilanowski

Gromada ssaków reprezentowana jest przez: dziki, sarny, jelenie, lisy, jenoty, borsuki, kuny i zające. Lasy Nadleśnictwa Szprotawa obfitują również w cenne gatunki bezkręgowców, z których aż 9 ujętych jest w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt. Należą do nich: pijawka lekarska, kozioróg dębosz, jelonek rogacz. Pachnica dębowa, żagnica zielona, czerwończyk nieparek - według Księgi są to gatunki niższego zagrożenia. Poza wymienionymi chronionymi zwierzętami, w lasach Nadleśnictwa można spotkać także: pazia królowej, tygrzyka paskowanego, całą gamę biegaczy, a nawet ciołka matowego.

Poza chronionymi bezkręgowcami, występuje tutaj spora liczba płazów i gadów. Z ciekawszych zwierząt odnotowano: jaszczurkę żyworodną, gniewosza plamistego czy rzekotkę drzewną. 

Ptaki reprezentowane są przez wiele gatunków rzadkich i zagrożonych: bociana czarnego, łabędzia krzykliwego, łęczaka, sóweczkę, włochatkę i dumę Nadleśnictwa  Szprotawa – bielika.

Bielik w trakcie polowania. Fot. Bergringfoto/Fotolia

Nadleśnictwo Szprotawa na mapie.