Wydawca treści Wydawca treści

Rezerwaty przyrody

Rezerwaty to wydzielone obszary o szczególnych wartościach przyrodniczych, zachowane w stanie naturalnym lub mało zmienionym. Ogranicza się tam gospodarkę leśną. Spośród 1441 rezerwatów, które mamy obecnie w Polsce, 671 to rezerwaty leśne o łącznej powierzchni ponad 61 tys. ha. Rezerwaty stanowią 1,6 proc. powierzchni lasów zarządzanych przez LP.

Na terenie Nadleśnictwa Szprotawa znajdują się dwa rezerwaty przyrody o łącznej powierzchni 208,43 ha – „Buczyna Szprotawska" oraz „Annabrzeskie Wąwozy".

Rezerwat przyrody „Buczyna Szprotawska"
Rok utworzenia: 1965r.
Powierzchnia: 152,32 ha

Rezerwat florystyczny „Buczyna Szprotawska" położony jest w województwie lubuskim, w gminie Szprotawa, w okolicach Leszna Dolnego i jest największym rezerwatem przyrody podlegającym RDLP Zielona Góra oraz drugim co do wielkości na terenie naszego kraju.

Obszar ma na celu ochronę zbiorowisk lasu mieszanego pochodzenia naturalnego, rosnącego w granicach zasięgu buka, posiadającego cechy buczyny karpackiej.

Rosnące w rezerwacie buczyny osiągają przeciętny wiek od 115 do 180 lat, a najstarsze drzewa mają nawet 210 lat. Fot. Jerzy Wilanowski

Poza zajmującymi ok. 85 ha powierzchni buczynami na obszarze rezerwatu występują także lipy tworzące na tym obszarze lite drzewostany. Stanowi to niewątpliwie interesujące zjawisko szczególnie dlatego, że gatunek ten najczęściej występuje w Polsce jedynie jako domieszka w lasach liściastych.

Teren rezerwatu porośnięty jest przez 222 gatunki roślin naczyniowych oraz 44 gatunki drzew i krzewów. Niektóre z nich są rzadkimi przedstawicielami w skali całego kraju, należą do nich między innymi: żywiec kremowy i bulwkowaty, perłówka jednokwiatowa, czerniec gronkowy czy żankiel zwyczajny.

Nie mniej bogaty od świata roślinnego jest świat zwierzęcy, który tworzą różnorodne gatunki ptaków, gadów, ssaków oraz płazów. Gnieździ się tutaj niemal 38 gatunków ptaków, w tym bardzo rzadkie gatunki, takie jak gołąb siniak czy muchołówka mała. Ssaki są reprezentowane przez 15 gatunków, z których najczęściej można spotkać dzika, jelenia, sarnę czy lisa. Obszar zasiedla 5 gatunków płazów, takich jak: ropucha szara, żaba trawna, żaba moczarowa, traszka zwyczajna i traszka grzebieniasta. Z gadów swoją obecność zaznaczają 3 gatunki: padalec, jaszczurki żyworódki i zwinki.

Do najciekawszych gatunków zamieszkujących rezerwat i okoliczne drzewostany należy zaliczyć popielicę, która została wpisana na listę zwierząt chronionych oraz figuruje w polskiej „Czerwonej Księdze Zwierząt".

W Rezerwacie znajduje się ścieżka dydaktyczna „ Popielica" oraz dwa szlaki spacerowe - żółty i czerwony, które umożliwiają szczegółowe poznanie tego niezwykle interesującego obszaru.

Rezerwat przyrody „Annabrzeskie Wąwozy"
Rok utworzenia: 1977r.
Powierzchnia: 56,11 ha

Rezerwat „Annabrzeskie Wąwozy" położony jest w województwie lubuskim, w powiecie nowosolskim, w gminie Bytom Odrzański i swoim zasięgiem obejmuje lasy porastające bogato rozczłonkowaną krawędź doliny Odry w rejonie Wzgórz Dalkowskich. Występuje tu jedno z najwyższych wzniesień pasma - 220 m.n.p.m. Maksymalna deniwelacja w rezerwacie wynosi ok. 60 m.

Rezerwat Przyrody Annabrzeskie Wąwozy. Fot. Jerzy Wilanowski

W wąwozach znajdują się wysięki wód podziemnych i płaty łęgów jesionowych z olszą szarą na czele.

Na terenie rezerwatu występuje 25 gatunków drzew, z których 9 tworzy drzewostany, zalicza się do nich: buk zwyczajny, sosna pospolita, daglezja zielona, dąb szypułkowy i bezszypułkowy, świerk pospolity, brzoza brodawkowata, modrzew europejski i jesion wyniosły.

Na szczycie wysoczyzny i we wschodniej części rezerwatu dominują drzewostany sosnowe i dębowo sosnowe z liczną domieszką brzozy i miejscami buka. Wśród roślin runa można spotkać konwalię majową, marzannę wonną kopytnik pospolity, podrzeń żebrowiec gnieźnik leśny, bluszcz pospolity. Rośliny naczyniowe reprezentowane są z kolei przez 192 gatunki, w tym 39 gatunków drzew i krzewów. Do najcenniejszych okazów należą: paprotnica krucha czy zachyłka trójkątna.

Fauna rezerwatu reprezentowana jest przez 4 gatunki płazów, 2 gatunki gadów, 34 gatunki ptaków oraz 12 gatunków ssaków. Ze ssaków można spotkać tu między innymi: jelenie, sarny czy borsuki, z płazów: ropuchę szarą, żabę drzewną, traszkę zwyczajną, z gadów: padalca i jaszczurkę żywordódkę, a z ptaków: ziębę bogatkę, rudzika, świstunki i sosnówki.

Przez rezerwat przebiega czerwony szlak „Dziadoszan", oraz żółta ścieżka edukacyjna.


Najnowsze aktualności Najnowsze aktualności

Powrót

Budowa urządzeń retencyjnych małej retencji wodnej w zlewni rzeki Rudy

Budowa urządzeń retencyjnych małej retencji wodnej w zlewni rzeki Rudy

Nadleśnictwo Szprotawa, podobnie jak liczne Nadleśnictwa w całej Polsce, uczestniczy w projekcie pn.: „Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach nizinnych”.


Fot. Mariusz Swędrak - Fotografia Przyrodnicza

Głównym celem Projektu jest przystosowanie ekosystemów leśnych do zmieniających się warunków klimatycznych i zwiększenie ich odporności na negatywne skutki zjawisk naturalnych takich jak: susze, podtopienia czy pożary. Powyższy cel zostanie osiągnięty przede wszystkim przez znaczne zwiększenie retencji wodnej. Zadania realizowane  w ramach Projektu poza efektami przyrodniczymi przyczyniają się do zwiększenia atrakcyjności turystycznej terenów leśnych.

Na obszarze Nadleśnictwa Szprotawa w ramach Projektu realizowane jest zadanie pn.: „Budowa urządzeń  retencyjnych małej retencji wodnej w zlewni rzeki Rudy”. Po przebrnięciu przez część administracyjną postępowania, w grudniu 2019 roku zostały podpisane umowy z Wykonawcami robót budowlanych. Ze względu na obostrzenia określone w Decyzji Środowiskowej czas na wykonanie prac w terenie był mocno ograniczony, jednak udało się pomyślnie zakończyć dwa, z trzech zaplanowanych etapów inwestycji.
W wyniku już przeprowadzonych prac powstały, lub zostały odtworzone:
- 27 przepustów

- 29 przepustów z piętrzeniem

- 10 zastawek

- 28 km rowów melioracyjnych

- 2 mnichy stawowe

- 853 m umocnienia i uszczelnienia grobli.


Fot.
Mariusz Swędrak - Fotografia Przyrodnicza

Pomimo, że znaczna część prac dotyczyła rowów melioracyjnych i usytuowanych na nich obiektów budowlanych (przepusty, zastawki, progi) to najbardziej widoczny efekt inwestycji stanowią Stawy Bobrowickie. Po raz pierwszy od wielu lat na wszystkich 6 stawach pojawiło się lustro wody. Szacowana łączna objętość zalewu Stawów Bobrowickich wynosi 278 700 m3, przy powierzchni 30,3 ha. Istotny wpływ na pozytywny zasięg oddziaływania całego przedsięwzięcia ma również retencja gruntowa i korytowa. Łączną objętość wody możliwej do retencjonowania powierzchniowo w obszarze objętym przedsięwzięciem oszacowano na ok. 324 tyś m3.  Wraz z powrotem wody  można zaobserwować wzmożoną aktywność ptactwa wodnego oraz zostały odtworzone cenne ekosystemy.


Fot. Paweł Pawelec – archiwum prywatne.

Koszt pierwszych dwóch etapów wyniósł 3 161 959 zł, z czego 2 418 898 zł stanowiło dofinansowanie ze środków Unii Europejskiej. W 2021r. planowane jest wykonanie robót dla ostatniego zadania o wartości około 2 mln złotych.

 

Tekst i opracowanie: Robert Łosiński