Wydawca treści Wydawca treści

Rezerwaty przyrody

Rezerwaty to wydzielone obszary o szczególnych wartościach przyrodniczych, zachowane w stanie naturalnym lub mało zmienionym. Ogranicza się tam gospodarkę leśną. Spośród 1441 rezerwatów, które mamy obecnie w Polsce, 671 to rezerwaty leśne o łącznej powierzchni ponad 61 tys. ha. Rezerwaty stanowią 1,6 proc. powierzchni lasów zarządzanych przez LP.

Na terenie Nadleśnictwa Szprotawa znajdują się dwa rezerwaty przyrody o łącznej powierzchni 208,43 ha – „Buczyna Szprotawska" oraz „Annabrzeskie Wąwozy".

Rezerwat przyrody „Buczyna Szprotawska"
Rok utworzenia: 1965r.
Powierzchnia: 152,32 ha

Rezerwat florystyczny „Buczyna Szprotawska" położony jest w województwie lubuskim, w gminie Szprotawa, w okolicach Leszna Dolnego i jest największym rezerwatem przyrody podlegającym RDLP Zielona Góra oraz drugim co do wielkości na terenie naszego kraju.

Obszar ma na celu ochronę zbiorowisk lasu mieszanego pochodzenia naturalnego, rosnącego w granicach zasięgu buka, posiadającego cechy buczyny karpackiej.

Rosnące w rezerwacie buczyny osiągają przeciętny wiek od 115 do 180 lat, a najstarsze drzewa mają nawet 210 lat. Fot. Jerzy Wilanowski

Poza zajmującymi ok. 85 ha powierzchni buczynami na obszarze rezerwatu występują także lipy tworzące na tym obszarze lite drzewostany. Stanowi to niewątpliwie interesujące zjawisko szczególnie dlatego, że gatunek ten najczęściej występuje w Polsce jedynie jako domieszka w lasach liściastych.

Teren rezerwatu porośnięty jest przez 222 gatunki roślin naczyniowych oraz 44 gatunki drzew i krzewów. Niektóre z nich są rzadkimi przedstawicielami w skali całego kraju, należą do nich między innymi: żywiec kremowy i bulwkowaty, perłówka jednokwiatowa, czerniec gronkowy czy żankiel zwyczajny.

Nie mniej bogaty od świata roślinnego jest świat zwierzęcy, który tworzą różnorodne gatunki ptaków, gadów, ssaków oraz płazów. Gnieździ się tutaj niemal 38 gatunków ptaków, w tym bardzo rzadkie gatunki, takie jak gołąb siniak czy muchołówka mała. Ssaki są reprezentowane przez 15 gatunków, z których najczęściej można spotkać dzika, jelenia, sarnę czy lisa. Obszar zasiedla 5 gatunków płazów, takich jak: ropucha szara, żaba trawna, żaba moczarowa, traszka zwyczajna i traszka grzebieniasta. Z gadów swoją obecność zaznaczają 3 gatunki: padalec, jaszczurki żyworódki i zwinki.

Do najciekawszych gatunków zamieszkujących rezerwat i okoliczne drzewostany należy zaliczyć popielicę, która została wpisana na listę zwierząt chronionych oraz figuruje w polskiej „Czerwonej Księdze Zwierząt".

W Rezerwacie znajduje się ścieżka dydaktyczna „ Popielica" oraz dwa szlaki spacerowe - żółty i czerwony, które umożliwiają szczegółowe poznanie tego niezwykle interesującego obszaru.

Rezerwat przyrody „Annabrzeskie Wąwozy"
Rok utworzenia: 1977r.
Powierzchnia: 56,11 ha

Rezerwat „Annabrzeskie Wąwozy" położony jest w województwie lubuskim, w powiecie nowosolskim, w gminie Bytom Odrzański i swoim zasięgiem obejmuje lasy porastające bogato rozczłonkowaną krawędź doliny Odry w rejonie Wzgórz Dalkowskich. Występuje tu jedno z najwyższych wzniesień pasma - 220 m.n.p.m. Maksymalna deniwelacja w rezerwacie wynosi ok. 60 m.

Rezerwat Przyrody Annabrzeskie Wąwozy. Fot. Jerzy Wilanowski

W wąwozach znajdują się wysięki wód podziemnych i płaty łęgów jesionowych z olszą szarą na czele.

Na terenie rezerwatu występuje 25 gatunków drzew, z których 9 tworzy drzewostany, zalicza się do nich: buk zwyczajny, sosna pospolita, daglezja zielona, dąb szypułkowy i bezszypułkowy, świerk pospolity, brzoza brodawkowata, modrzew europejski i jesion wyniosły.

Na szczycie wysoczyzny i we wschodniej części rezerwatu dominują drzewostany sosnowe i dębowo sosnowe z liczną domieszką brzozy i miejscami buka. Wśród roślin runa można spotkać konwalię majową, marzannę wonną kopytnik pospolity, podrzeń żebrowiec gnieźnik leśny, bluszcz pospolity. Rośliny naczyniowe reprezentowane są z kolei przez 192 gatunki, w tym 39 gatunków drzew i krzewów. Do najcenniejszych okazów należą: paprotnica krucha czy zachyłka trójkątna.

Fauna rezerwatu reprezentowana jest przez 4 gatunki płazów, 2 gatunki gadów, 34 gatunki ptaków oraz 12 gatunków ssaków. Ze ssaków można spotkać tu między innymi: jelenie, sarny czy borsuki, z płazów: ropuchę szarą, żabę drzewną, traszkę zwyczajną, z gadów: padalca i jaszczurkę żywordódkę, a z ptaków: ziębę bogatkę, rudzika, świstunki i sosnówki.

Przez rezerwat przebiega czerwony szlak „Dziadoszan", oraz żółta ścieżka edukacyjna.


Polecane artykuły Polecane artykuły

Powrót

Pomniki przyrody

Pomniki przyrody

Stosownie do treści art. 40 ust. 1 ustawy o ochronie przyrody, „pomnikami przyrody są pojedyncze twory przyrody żywej i nieożywionej lub ich skupiska o szczególnej wartości przyrodniczej, naukowej, kulturowej, historycznej lub krajobrazowej oraz odznaczające się indywidualnymi cechami, wyróżniającymi je wśród innych tworów, okazałych rozmiarów drzewa, krzewy gatunków rodzimych lub obcych, źródła, wodospady, wywierzyska, skałki, jary, głazy narzutowe oraz jaskinie.

Na terenie Lasów Państwowych, według stanu na 2017 r., znajdowało się 10 294, z czego 8,8 tys. stanowiły drzewa, a niemal 1500 grupy drzew. Na terenie Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Zielonej Górze jest ich 446.

Zgodnie z obowiązującymi aktami prawnymi, na gruntach w zarządzie Nadleśnictwa znajdują się 23 pomniki przyrody. Są to głównie pojedyncze drzewa lub ich grupy, a także jeden głaz narzutowy.

Najbardziej okazałym pomnikiem przyrody jest Dąb Chrobry, którego objęto ochroną już w 1966 roku. Był to najstarszy przedstawiciel tego gatunku w całej Polsce, a jego wiek szacowano na około 750 lat. Drzewo znajduje się nieopodal rezerwatu przyrody Buczyna Szprotawska, w okolicy Piotrowic. Niestety, 18 listopada 2014 r. Chrobry został podpalony przez nieustalonego sprawcę. Choć pożar był dotkliwy i trudny do ugaszenia, drzewo go przeżyło. Finalnie drzewo obumarło. Warto dodać, że żołędzie zebrane z tego dębu zostały w 2004 r. poświęcone przez papieża Jana Pawła II podczas pielgrzymki leśników do Watykanu. W szkółce w Rudach Raciborskich wyhodowano z nich 500 sadzonek, które zostały rozsadzone w całej Polsce jako tzw. „dęby papieskie", upamiętniające Papieża Polaka.


Dąb Chrobry w 2020 r., oddz. 110m, l-ctwo Szprotawka (fot. T. Figarski)

Ciekawostki na temat dębu "Chrobry"