Wydawca treści
Pomniki przyrody
"Chrobry" jesienią. Fot. Jerzy Wilanowski
Dąb "Chrobry" porą zimową. Fot. Jerzy Wilanowski
Tablica informacyjna. Fot. Jerzy Wilanowski
Stosownie do treści art. 40 ust. 1 ustawy o ochronie przyrody, „pomnikami przyrody są pojedyncze twory przyrody żywej i nieożywionej lub ich skupiska o szczególnej wartości przyrodniczej, naukowej, kulturowej, historycznej lub krajobrazowej oraz odznaczające się indywidualnymi cechami, wyróżniającymi je wśród innych tworów, okazałych rozmiarów drzewa, krzewy gatunków rodzimych lub obcych, źródła, wodospady, wywierzyska, skałki, jary, głazy narzutowe oraz jaskinie.
Na terenie Lasów Państwowych, według stanu na 2017 r., znajdowało się 10 294, z czego 8,8 tys. stanowiły drzewa, a niemal 1500 grupy drzew. Na terenie Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Zielonej Górze jest ich 446.
Zgodnie z obowiązującymi aktami prawnymi, na gruntach w zarządzie Nadleśnictwa znajdują się 23 pomniki przyrody. Są to głównie pojedyncze drzewa lub ich grupy, a także jeden głaz narzutowy.
Najbardziej okazałym pomnikiem przyrody jest Dąb Chrobry, którego objęto ochroną już w 1966 roku. Był to najstarszy przedstawiciel tego gatunku w całej Polsce, a jego wiek szacowano na około 750 lat. Drzewo znajduje się nieopodal rezerwatu przyrody Buczyna Szprotawska, w okolicy Piotrowic. Niestety, 18 listopada 2014 r. Chrobry został podpalony przez nieustalonego sprawcę. Choć pożar był dotkliwy i trudny do ugaszenia, drzewo go przeżyło. Finalnie drzewo obumarło. Warto dodać, że żołędzie zebrane z tego dębu zostały w 2004 r. poświęcone przez papieża Jana Pawła II podczas pielgrzymki leśników do Watykanu. W szkółce w Rudach Raciborskich wyhodowano z nich 500 sadzonek, które zostały rozsadzone w całej Polsce jako tzw. „dęby papieskie", upamiętniające Papieża Polaka.
Dąb Chrobry w 2020 r., oddz. 110m, l-ctwo Szprotawka (fot. T. Figarski)
Materiały do pobrania
Najnowsze aktualności
Budowa urządzeń retencyjnych małej retencji wodnej w zlewni rzeki Rudy
Budowa urządzeń retencyjnych małej retencji wodnej w zlewni rzeki Rudy
Mariusz Swędrak Fotografia Przyrodnicza
Fot. Paweł Pawelec – archiwum prywatne.
Mariusz Swędrak Fotografia Przyrodnicza
Fot. Paweł Pawelec – archiwum prywatne.
Fot. Paweł Pawelec – archiwum prywatne.
Mariusz Swędrak Fotografia Przyrodnicza
Mariusz Swędrak Fotografia Przyrodnicza
Mariusz Swędrak Fotografia Przyrodnicza
Mariusz Swędrak Fotografia Przyrodnicza
Mariusz Swędrak Fotografia Przyrodnicza
Nadleśnictwo Szprotawa, podobnie jak liczne Nadleśnictwa w całej Polsce, uczestniczy w projekcie pn.: „Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach nizinnych”.
Fot. Mariusz Swędrak - Fotografia Przyrodnicza
Głównym celem Projektu jest przystosowanie ekosystemów leśnych do zmieniających się warunków klimatycznych i zwiększenie ich odporności na negatywne skutki zjawisk naturalnych takich jak: susze, podtopienia czy pożary. Powyższy cel zostanie osiągnięty przede wszystkim przez znaczne zwiększenie retencji wodnej. Zadania realizowane w ramach Projektu poza efektami przyrodniczymi przyczyniają się do zwiększenia atrakcyjności turystycznej terenów leśnych.
Na obszarze Nadleśnictwa Szprotawa w ramach Projektu realizowane jest zadanie pn.: „Budowa urządzeń retencyjnych małej retencji wodnej w zlewni rzeki Rudy”. Po przebrnięciu przez część administracyjną postępowania, w grudniu 2019 roku zostały podpisane umowy z Wykonawcami robót budowlanych. Ze względu na obostrzenia określone w Decyzji Środowiskowej czas na wykonanie prac w terenie był mocno ograniczony, jednak udało się pomyślnie zakończyć dwa, z trzech zaplanowanych etapów inwestycji.
W wyniku już przeprowadzonych prac powstały, lub zostały odtworzone:
- 27 przepustów
- 29 przepustów z piętrzeniem
- 10 zastawek
- 28 km rowów melioracyjnych
- 2 mnichy stawowe
- 853 m umocnienia i uszczelnienia grobli.
Fot. Mariusz Swędrak - Fotografia Przyrodnicza
Pomimo, że znaczna część prac dotyczyła rowów melioracyjnych i usytuowanych na nich obiektów budowlanych (przepusty, zastawki, progi) to najbardziej widoczny efekt inwestycji stanowią Stawy Bobrowickie. Po raz pierwszy od wielu lat na wszystkich 6 stawach pojawiło się lustro wody. Szacowana łączna objętość zalewu Stawów Bobrowickich wynosi 278 700 m3, przy powierzchni 30,3 ha. Istotny wpływ na pozytywny zasięg oddziaływania całego przedsięwzięcia ma również retencja gruntowa i korytowa. Łączną objętość wody możliwej do retencjonowania powierzchniowo w obszarze objętym przedsięwzięciem oszacowano na ok. 324 tyś m3. Wraz z powrotem wody można zaobserwować wzmożoną aktywność ptactwa wodnego oraz zostały odtworzone cenne ekosystemy.
Fot. Paweł Pawelec – archiwum prywatne.
Koszt pierwszych dwóch etapów wyniósł 3 161 959 zł, z czego 2 418 898 zł stanowiło dofinansowanie ze środków Unii Europejskiej. W 2021r. planowane jest wykonanie robót dla ostatniego zadania o wartości około 2 mln złotych.
Tekst i opracowanie: Robert Łosiński
