Wydawca treści
Hodowla lasu
Podstawowym zadaniem hodowli lasu jest zachowanie i wzbogacanie lasów istniejących (odnawianie) oraz tworzenie nowych (zalesianie), z respektowaniem warunków przyrodniczych i procesów naturalnych. Hodowla lasu obejmuje zbiór i przechowywanie nasion drzew, produkcję sadzonek na szkółkach, zakładanie oraz pielęgnację i ochronę upraw leśnych oraz drzewostanów.
Hodowla lasu korzysta z dorobku nauk przyrodniczych, m.in. klimatologii, gleboznawstwa, botaniki czy fizjologii roślin. W pracach hodowlanych leśnicy dążą do dostosowania składu gatunkowego lasu do siedliska. Dzięki temu las jest bardziej odporny na zagrożenia.
Las, jeśli nie powstał w sposób naturalny, jest sadzony przez leśników. Sadzonki hoduje się w szkółkach. Uprawy są poddawane zabiegom pielęgnacyjnym i ochronnym. Mają one stworzyć optymalne warunki wzrostu dla drzew najbardziej pożądanych w składzie gatunkowym rosnącego drzewostanu. Ostatnim elementem hodowli jest wycinka drzew dojrzałych, tak aby możliwe było odnowienie lasu, w sposób optymalny dla wymagań rosnących gatunków drzew.
Przeczytaj więcej na stronie lasy.gov.pl.
Odnowienia naturalne i sztuczne
Odnowienia dzieli się na sztuczne i naturalne. Sztuczne polegają zazwyczaj na sadzeniu sadzonek lub wysiewaniu nasion przez leśników. W odnowieniach naturalnych – młode pokolenie drzew powstaje samoistnie pod osłoną drzewostanu lub niedaleko od niego.
Odnawiając las w sposób sztuczny ważne jest, aby powierzchnia była do tego odpowiednio przystosowana. Związane jest to głównie z wymaganiami poszczególnych gatunków, które będą sadzone. Stosuje się więc:
-
Odnowienie pod osłoną drzew, czyli siew lub sadzenie ma miejsce pod drzewostanem, który ma zostać poddany usunięciu,
-
Odnowienie pod osłoną krzewów, mające na celu wykorzystanie ich jako osłony dla wprowadzanych gatunków drzew, wrażliwych na zmieniające się warunki atmosferyczne,
-
Odnowienie na powierzchni otwartej
W 10-leciu 2001-2010 na terenie Nadleśnictwa Szprotawa odnowiono łącznie prawie 1008 ha na powierzchniach otwartych zaś pod osłoną drzewostanu – 276 ha. Naturalnie odnowiły się drzewostany na obszarze 26 ha.
Pielęgnacja gleby i czyszczenia
W celu zapewnienia lasowi odpowiednich warunków do odnowienia naturalnego, stosuje się pewne działania polegające na przygotowaniu podłoża. Do takich prac należy miedzy innymi spulchnianie gleby pod osłoną drzewostanu w miejscach, gdzie spodziewany jest duży urodzaj nasion, a także rozluźnianie drzew, aby doprowadzać do nich odpowiednią ilość światła.
W 10-leciu 2001-2010 w Nadleśnictwie Szprotawa poddano pielęgnacji łącznie 1826,19 ha gleby. Dokonano również cięć pielęgnacyjnych, określanych jako „czyszczenie wczesne" – w okresie uprawy oraz „czyszczenie późne" – w okresie młodnika. Czyszczenie wczesne w nowo zakładanych uprawach wykonano na ponad 1552 ha, zaś czyszczenie późne – na ponad 1571 ha. Plan Urządzania Lasu na lata 2011-2020 przewiduje wykonanie zadań o porównywalnej wielkości.
Nasiennictwo i selekcja
Z hodowlą lasu wiąże się również selekcja drzew, czyli wybór drzewostanów lub pojedynczych drzew o najlepszych cechach jakościowych, zdrowotnych i przyrostowych.
W Nadleśnictwie Szprotawa podstawową bazą pozyskania nasion do zakładania upraw są gospodarcze drzewostany nasienne. Według stanu na początek 2013 roku, zajmują one powierzchnię 192,64 ha. Główną bazę nasienną stanowią drzewostany sosnowe i dębowe.
Szkółka leśna
Na terenie Nadleśnictwa Szprotawa znajduje się również szkółka leśna o powierzchni 9,71 ha, na której prowadzi się uprawę sadzonek drzew i krzewów do około 20 gatunków. Większość z nich to podstawowe gatunki lasotwórcze, takie jak: sosna, dąb, buk, modrzew i olsza czarna.
Produkuje się tutaj średnio ok. 1,2 milionów sadzonek, a uprawa realizowana jest zarówno na potrzeby własne Nadleśnictwa, jak i dla mieszkańców regionu do zalesienia gruntów porolnych w ramach Krajowego Programu Zwiększania Lesistości Kraju.
Najnowsze aktualności
Polecane artykuły
Historia
Historia
Nadleśnictwo Szprotawa w swoim dzisiejszym kształcie zostało utworzone Zarządzeniem Naczelnego Dyrektora Lasów Państwowych dnia 1 kwietnia 1993r. Do tego czasu w skład Nadleśnictwa wchodził jeszcze obręb Żagań włączony w 1976r.
Pierwsze zapiski o gospodarce leśnej pochodzą z 1430 roku. Według kroniki, miasto Szprotawa zatrudniało już w tamtych czasach leśniczego nadzorującego lasy miejskie. Lasy te zajmowały powierzchnię około 4300 ha i obejmowały południowo - wschodnią część dzisiejszego obrębu Szprotawa. Należała do nich również "Buczyna Szprotawska", która była od dawna obiektem chronionym, a w latach 30- XX wieku uzyskała status rezerwatu zajmującego powierzchnię 85,20 ha. Rezerwat w obecnym kształcie zajmuje 152,30 ha. Do dzisiaj w rezerwacie zachowały się dwa kamienie pamiątkowe, upamiętniające kolejnych Nadleśniczych lasów miejskich z XIX wieku.
Oprócz "Buczyny Szprotawskiej" istniały jeszcze dwa rezerwaty - "Wysoki Las" i "Błota nad Szprotą". Chroniony również był pomnik przyrody - dąb "Chrobry", który nosił wówczas nazwę "Wielki Dąb" ("Grosse Eiche") oraz "Buk Trębacza" ("Trompeterbuche").
Pozostałe lasy dzisiejszego Nadleśnictwa Szprotawa stanowiły własność majątków ziemskich i gospodarstw chłopskich. Do dziś między innymi zachowały się kamienie graniczne Heinricha von Neumana - dziewiętnastowiecznego właściciela dóbr Wiechlice i okolicy.
W dzisiejszym obrębie Małomice, leśnictwo Małomice (oddział 256) jako drzewostan zakwalifikowany jest dawny park dworski projektowany około 1872 roku przez Carla Petzolda, który uczył się i pracował u Rehdera - nadwornego ogrodnika Hermanna von Pücklera - twórcy Parku Mużakowskiego.
W latach 1862 - 1883 na powierzchni 19 ha w Sobolicach (Zöbeln) został założony park przy pałacu Kupperwolffa, który dotrwał do dzisiaj. Decyzją wojewody Lubuskiego park przekazano do zasobów gminy Bytom Odrzański. Tym samym Nadleśnictwo Szprotawa zubożało o 8 pomników przyrody, które znajdowały się we wspomnianym parku.
Czasy współczesne
Nadleśnictwo Szprotawa powstało w 1946 roku i obejmowało teren dzisiejszego obrębu Szprotawa z powierzchnią około 8000 ha. Pierwotny podział powierzchniowy był bardzo uproszczony - jeden oddział stanowił jedno wydzielenie.
W latach 1952 - 1965 obowiązywał prowizoryczny plan urządzania lasu i dopiero w 1965 roku opracowano definitywny plan oparty o pełną taksację.
Przez lata, jakie minęły od zakończenia II wojny światowej, w Lasach Państwowych następowały liczne reorganizacje i zmiany podziałów terytorialnych, które nie ominęły również Szprotawy.
W latach 70-tych XX wieku w wyniku przeprowadzonego łączenia jednostek, utworzono duże Nadleśnictwo, które składało się z 4 obrębów (Szprotawa, Małomice, Żagań i Żuków) i obejmowało zasięgiem terytorialnym ponad 100 000 ha. Obecnie na Nadleśnictwo Szprotawa składają się dwa obręby (Szprotawa i Małomice) obejmujące około 19 tys. ha powierzchni leśnej, przy zasięgu terytorialnym rzędu 65 000 ha. Obręb Szprotawa jako część Borów Dolnośląskich tworzy praktycznie zwartą całość, natomiast obręb Małomice składa się z ponad 300 kompleksów, z czego 106 ma powierzchnię poniżej 1 ha, zaś kolejne 114 mieści się w przedziale od 1 do 5 ha. Granica polno - leśna Nadleśnictwa wynosi około 1000 km, czyli jest porównywalna z długością granicy Polski z Czechami i Słowacją.
W okresie od 1946 roku do dzisiaj Nadleśnictwem Szprotawa kierowało (wliczając obecnego) - siedmiu Nadleśniczych. Z nazwisk powszechnie znanych należy wymienić Nadleśniczego Zygmunta Patalasa (1951 - 1952), późniejszego Dyrektora Instytutu Badawczego Leśnictwa w Warszawie. Nadleśnictwem Białobrzezie (przemianowanym na Żuków w 1951 r., przyłączonym do Szprotawy w 1973r.), w latach 1947 - 1951 kierował Adam Szczerba - późniejszy Naczelny Dyrektor Lasów Państwowych.