Wydawca treści
Biegi na orientację
Lubisz biegać, ale znudziło ci się bicie rekordów prędkości? Spróbuj czegoś nowego. W biegach na orientacje równie ważna co sprawne nogi i płuca jest głowa.
O co chodzi w biegu na orientację? O jak najszybsze przebycie określonej trasy wyznaczonej punktami kontrolnymi. Którędy zawodnik pokona dystans pomiędzy kolejnymi punktami, zależy tylko od niego: jego sprawności poruszania się w terenie, zmysłu orientacji i strategii. Do pomocy ma - coraz bardziej zapomniane w dzisiejszych czasach nawigacji satelitarnych - mapę i kompas. Żeby ukończyć zawody, musi zaliczyć wszystkie punkty w odpowiedniej kolejności. Swoją obecność w tych miejscach potwierdza na karcie startowej lub, coraz częściej, na specjalnym chipie.
Historia z armią w tle
Biegi na orientację wywodzą się ze Skandynawii. Pierwsze zawody zorganizowano jeszcze w XIX w. w Norwegii. Początkowo dyscyplina cieszyła się niewielkim zainteresowaniem i startowali w niej głównie wojskowi. Dla cywilów, w czasach gdy sport nie był tak popularny, jak dziś, pokonanie dwudziestokilometrowych tras było zbyt wielkim wyzwaniem. Dopiero kiedy skrócono dystans orienteering stał się popularniejszy wśród amatorów. W latach trzydziestych XX w. rozegrano pierwsze zawody międzynarodowe, a po drugiej wojnie światowej biegi na orientację zaczęto uprawiać poza Skandynawią, w 1961 r. powstała Międzynarodowa Federacja Sportów na Orientację, a pięć lat później odbyły się pierwsze mistrzostwa świata.
Dziś ten sport wciąż najpopularniejszy jest w Europie. Nieco mniejszym zainteresowaniem cieszy się w Ameryce Północnej, Wschodniej Azji i Australii.
Chociaż jest dyscypliną olimpijską, nigdy nie znalazł się w programie igrzysk. I pewnie długo nie znajdzie. Biegów na orientację w zasadzie nie sposób pokazać w telewizji ze względu na zbyt rozległy teren rozgrywania zawodów. Z tego samego powodu oraz tego, że biegi zazwyczaj organizowane są w lesie, trudno oczekiwać tłumu kibiców. Pomimo tej niemedialności, popularność orienteeringu rośnie, a na największych zawodach startuje nawet 25 tys. biegaczy. To liczba porównywalna z frekwencją na największych maratonach na świecie.
O co w tym chodzi?
W biegu na orientację bardzo ważna jest mapa, ale nieco inna od tych używanych podczas leśnych wędrówek. Podstawowa różnica polega na tym, że lasy oznaczone są na niej różnymi odcieniami zieleni. Im ciemniejszy kolor, tym gęstszy las, a więc poruszanie się w nim trudniejsze. Takie oznaczenia pomagają zdecydować czy lepszym rozwiązaniem będzie bieg najkrótszą trasą przez gęstwinę, czy lepiej trochę nadłożyć drogi i pokonać trasę przez rzadsze zarośla.
Reszta oznaczeń przypomina te powszechnie używane. Niebieskie elementy to obiekty wodne: rzeki, strumienie, jeziora, bagna czy studnie. Brązowe poziomnice obrazują ukształtowanie terenu: góry, pagórki, muldy, jary itp. Czarne znaczki pokazują charakterystyczne obiekty, np. głazy, myśliwskie ambony czy np. jaskinie.
Skala map używanych w orienteeringu jest dużo mniejsza niż turystycznych, zwykle 1:15000 lub 1:10000 (1 cm na mapie odpowiada 150 lub 100 metrom w terenie), a w wypadku biegów sprinterskich - nawet mniej niż 1:5000. Oczywiście nie obejdzie się tez bez kompasu. To dzięki niemu można ustawić mapę względem północy, a także przemieszczać się pomiędzy punktami kontrolnymi na azymut.
Punkty kontrolne podczas biegu na orientację oznaczone są tzw. lampionami. To biało-pomarańczowy lub biało-czerwony znacznik w kształcie sześcianu. Każdy z punktów ma swój kod.
wyposażony jest też w perforator, za pomocą którego uczestnik oznacza kartę startową lub, coraz częściej, elektryczny czujnik, który rejestruje chip zawodnika.
Naturalnie w lesie
Najpopularniejszym biegiem na orientację jest bieg klasyczny (nazywany też długim). W równym stopniu sprawdza on techniki orientacji, co sprawność i wytrzymałość zawodnika. Pokonanie trasy zajmuje zwycięzcom około 75-90 minut. Biegi średniodystansowe nastawione są przede wszystkim na dobrą nawigację. Najlepsi kończą je mniej więcej w pół godziny. W biegu sztafetowym wygrywa ta - najczęściej trzyosobowa - drużyna, której zawodnicy po kolei zaliczą jak najszybciej i bezbłędnie swoje trasy. Organizuje się także biegi sprinterskie, nocne, długodystansowe czy punktowe, w których trzeba w określonym czasie zaliczyć jak najwięcej punktów kontrolnych.
Naturalnym terenem do uprawiania biegów na orientację są lasy. Dlatego też Lasy Państwowe postanowiły przyjść z pomocą miłośnikom tej dyscypliny. W 2011 r. Ogólnopolski Komitet Organizacyjny Biegu na Orientację Leśników przedstawił koncepcję Zielonego Punktu Kontrolnego. Chodzi o zainstalowanie w lasach lub parkach stałych punktów kontrolnych, które umożliwiłyby bieg w dowolnym czasie. Takie standaryzowane punkty mają logo właściciela, zarządcy terenu lub sponsora, plakietki z symbolem orienteeringu, kasownik (perforator) kart kontrolnych oraz kod kreskowy umożliwiający elektroniczne potwierdzenie obecności zawodnika. Do tego zarządcy terenu przygotowują znormalizowane mapy do orienteeringu, które uczestnicy biegu będą np. mogli ściągnąć z internetu.
Do tej pory powstało ponad czterdzieści projektów Zielonych Punktów Kontrolnych w Lasach Państwowych. Są takie na terenie nadleśnictw: Krynki, Bytów, Przedborów, Olsztynek, Wieruszów, Maskulińskie, Spychowo, Brynek, Gdańsk, Mielec, Strzebielino, Hajnówka, Lipka, Woziwoda, Miękinia, Elbląg, Dojlidy, Solec Kujawski, Supraśl, Krasnystaw i Augustów. Ich wykaz można znaleźć na stronie www.zielonypunktkontrolny.pl.
Najnowsze aktualności
Regulaminu korzystania z dróg leśnych
Regulaminu korzystania z dróg leśnych
Regulaminu korzystania z dróg leśnych
na terenie Nadleśnictwa Szprotawa
§ 1
Regulamin określa zasady korzystania z dróg leśnych na terenie Nadleśnictwa Szprotawa
Podstawa prawna:
1. Ustawa z dnia 28 września 1991 r. o lasach, tekst jednolity Dz. U. z 2020 r. poz. 1463 z późn. zm., zwana dalej ustawą o lasach;
2. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, tekst jednolity Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 z późn. zm.
3. Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym, tekst jednolity Dz. U. z 2021 r. poz. 450 z późn. zm., zwana dalej Prawo o ruchu drogowym;
4. Ustawa z dnia 21 marca 1985r. o drogach publicznych, tekst jednolity Dz. U. z 2020 r. poz. 470 z późn. zm.
5. Rozporządzenie Ministrów Infrastruktury oraz Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 31 lipca 2002 r. w sprawie znaków i sygnałów drogowych (Dz.U. z 2019 poz. 2310 z późn. zmian.), zwane dalej rozporządzeniem Ministrów w sprawie znaków.
6. Zarządzenie nr 36 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z dnia 28 maja 2021 r. w sprawie wytycznych dotyczących korzystania z dróg leśnych, a także ich oznakowania i udostępniania dla ruchu pojazdami silnikowymi, zaprzęgowymi i motorowerami (zn. ZI.771.44.2021).
§ 2
Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe Nadleśnictwo Szprotawa jest zarządcą dróg leśnych usytuowanych na gruntach Skarbu Państwa zarządzanych przez Nadleśnictwo, położonych w jego zasięgu administracyjnym.
§ 3
Użyte w regulaminie określenia oznaczają:
a) Zarządca drogi – Nadleśniczy Nadleśnictwa Szprotawa .
b) użytkownik – osoba korzystająca z drogi leśnej.
c) pojazd – samochód, pojazd zaprzęgowy, motocykl bądź inny środek transportu poruszający się po drogach leśnych.
§ 4
1. Stosownie do przepisów art. 29 ust. 3 ustawy o lasach na drogi leśne dopuszcza się wjazd pojazdów z osobami uprawnionymi do poruszania się po drogach leśnych.
2. Korzystanie z dróg leśnych odbywa się na podstawie niniejszego regulaminu, Prawa o ruchu drogowym, poleceń pracowników Zarządcy drogi lub osób upoważnionych na mocy tej ustawy do kierowania ruchem .
3. Poprzez wjazd na drogę leśną użytkownik wyraża zgodę i zobowiązuje się do przestrzegania ustanowionych przez Zarządcę drogi warunków przedstawionych w niniejszym regulaminie.
§ 5
1. Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o lasach, ruch pojazdem silnikowym, zaprzęgowym i motorowerem w lesie dozwolony jest jedynie drogami publicznymi, natomiast drogami leśnymi jest dozwolony tylko wtedy, gdy są one oznakowane drogowskazami dopuszczającymi ruch po tych drogach. Treść art. 29 ust. 1 ustawy o lasach nie zobowiązuje do oznakowania dróg leśnych nieudostępnionych do ruchu publicznego, zgodnie z rozporządzeniem Ministrów w sprawie znaków
2. Oznakowanie dróg leśnych, które nie są udostępniane do ruchu publicznego ograniczone będzie do miejsc, w których kierujący pojazdem może mieć wątpliwości dotyczące statusu drogi, z której korzysta, w szczególności:
a. położenia drogi leśnej w ciągu drogi publicznej;
b. łączenia i przecinania się dróg leśnych z drogami innych własności o równorzędnej konstrukcji nawierzchni;
c. zorganizowania miejsc postojowych i parkingów na terenie leśnym w bezpośrednim sąsiedztwie drogi publicznej;
d. oznakowania drogi publicznej znakami pionowymi lub poziomymi sugerującymi możliwość zjazdu z drogi publicznej na drogę leśną;
e. dróg leśnych obciążonych ograniczonym prawem rzeczowym (w szczególności użytkowaniem i służebnością drogową), najmem lub dzierżawą, nieudostępnionych do ruchu publicznego
3. Drogi leśne, o których mowa w ust. 2 zostaną oznakowane tablicami informacyjnymi, TL-1, zgodnie ze wzorem przedstawionym w rozdziale 7.7 Księgi identyfikacji wizualnej Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe „Oznakowanie dróg leśnych nieudostępnionych do ruchu publicznego”.
4. Zamieszczenie adresu strony internetowej oraz kodu QR na ww. tablicy informacyjnej jest równoznaczne ze złożeniem oświadczenia woli Zarządcy drogi, o którym mowa w art. 60 i 61 Kodeksu cywilnego.
§ 6
Nadleśniczy Nadleśnictwa Szprotawa ustala następujące zasady korzystania z dróg leśnych:
1. Na drogach leśnych obowiązuje:
a. ograniczenie prędkości do 30 km/h (o ile znaki drogowe nie stanowią inaczej),
b. zakaz zaśmiecania terenu,
c. zakaz wyprzedzania,
d. zakaz używania sygnałów dźwiękowych,
e. zakaz wykonywania jakichkolwiek czynności związanych z obsługą techniczną pojazdu (z wyjątkiem sytuacji szczególnych, np. obsługi maszyn, urządzeń i środków transportowych podmiotów wykonujących zlecone prace),
f. zakaz niszczenia mienia zarządcy drogi.
2. W odniesieniu do dróg krzyżujących się, kierujący pojazdem, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność; w miejscach tych obowiązują zasady kolejności przejazdu jak na skrzyżowaniu równorzędnym, o ile zastosowane znaki drogowe nie wskazują inaczej.
3. Wszystkich użytkowników dróg leśnych obowiązuje zasada ograniczonego zaufania (art. 4 Prawo o ruchu drogowym – „Uczestnik ruchu i inna osoba znajdująca się na drodze mają prawo liczyć, że inni uczestnicy tego ruchu przestrzegają przepisów ruchu drogowego, chyba że okoliczności wskazują na możliwość odmiennego ich zachowania”).
§ 7
Podczas korzystania z dróg leśnych należy zachować szczególną ostrożność. Na drodze leśnej mogą wystąpić różne zagrożenia i utrudnienia w szczególności: zawężenia jezdni, niebezpieczne zakręty i spadki terenu, wyboje i nierówności nawierzchni, okresowe oblodzenia, zwierzęta leśne, ruch pojazdów specjalistycznych, inne utrudnienia i ograniczenia.
§ 8
1. Podczas korzystania z dróg leśnych i konieczności zatrzymania pojazdu, należy pozostawiać pojazd w taki sposób, aby nie utrudniać poruszania się lub nie stwarzać zagrożenia dla innych użytkowników.
2. W przypadku pozostawienia pojazdu w miejscu, gdzie utrudnia ruch lub w inny sposób zagraża bezpieczeństwu, pojazd użytkownika, może zostać usunięty z drogi na zlecenie Zarządcy drogi.
3. Odholowany pojazd może być wydany po uiszczeniu, przez właściciela lub osobę władającą pojazdem, opłaty za odholowanie oraz opłaty za przechowanie pojazdu na parkingu strzeżonym (jeśli takowe zaistnieje), dokonanych na podstawie faktur wystawionych przez podmioty wykonujące stosowne usługi (lub faktury Zarządcy drogi).
§ 9
1. Zarządca drogi nie ponosi odpowiedzialności za szkody wyrządzone użytkownikowi przez osoby trzecie.
2. Zarządca drogi nie ponosi odpowiedzialności za skutki działania siły wyższej oraz skutki nieprzestrzegania postanowień niniejszego regulaminu.
§ 10
1. Użytkownik ponosi odpowiedzialność za wszelkie szkody wyrządzone Zarządcy drogi, bądź innym użytkownikom w związku z niezastosowaniem się do niniejszego regulaminu.
2. W przypadku zdarzenia na terenie dróg leśnych, które skutkowałoby jakąkolwiek odpowiedzialnością użytkownika z tego tytułu, zobowiązany jest on przed opuszczeniem drogi leśnej do niezwłocznego poinformowania Zarządcy drogi o tym fakcie i złożenia w formie pisemnej stosownego oświadczenia.
§ 11
W przypadku kolizji i wypadków drogowych powstałych na terenie dróg leśnych obowiązują zasady określone w Prawie o ruchu drogowym.
§ 12
Regulamin wchodzi w życie z dniem 21.06.2021r. na podstawie zarządzenia nr 30/2021 Nadleśniczego Nadleśnictwa Szprotawa z dnia 21.06.2021r.
[1] Art. 29 ust. 3 ustawy o lasach stanowi, że przepisy ust. 1 oraz art. 26 ust. 2 i 3, a także art. 28, nie dotyczą wykonujących czynności służbowe lub gospodarcze: 1) pracowników nadleśnictw; 2) osób nadzorujących gospodarkę leśną oraz kontrolujących jednostki organizacyjne Lasów Państwowych; 3) osób zwalczających pożary oraz ratujących życie lub zdrowie ludzkie; 4) funkcjonariuszy Straży Granicznej chroniących granicę państwową oraz funkcjonariuszy innych organów odpowiedzialnych za bezpieczeństwo i porządek publiczny; 5) osób wykonujących czynności z zakresu gospodarki łowieckiej oraz właścicieli pasiek zlokalizowanych na obszarach leśnych; 6) właścicieli lasów we własnych lasach; 7) osób użytkujących grunty rolne położone wśród lasów; 8) pracowników leśnych jednostek naukowych, instytutów badawczych i doświadczalnych, w związku z wykonywaniem badań naukowych i doświadczeń z zakresu leśnictwa i ochrony przyrody; 9) wojewódzkich konserwatorów przyrody oraz pracowników Służb Parków Krajobrazowych; 10) osób sporządzających plany urządzenia lasu, uproszczone plany urządzenia lasu lub inwentaryzację stanu lasu, o której mowa w art. 19 ust. 3.
[2] Art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym oraz rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych i administracji z dnia 6 lipca 2010 r. w sprawie kierowania ruchem drogowym (Dziennik Ustaw nr 123, poz. 840)
